İmam Eş’arî, önceleri Basra Mu’tezile ekolüne mensup biri olduğundan
celîlu’l-kelâm ve dakîku’l-kelâma (kelam kozmolojisi) ilişkin konularda
bu ekolden etkilenmiş ve onlardan aldığı birikim ile yeni bir kelâmî zihin

dünyası inşa etmiştir. Bu birikimi Mu’tezile’den ayrıldıktan sonra temelle-
rini attığı Eş’arî ekolüne taşımıştır. Özellikle dakîk konularda bu etki açık

bir şekilde görülmektedir. Ancak İmam Eş’arî her ne kadar etkilense de
kendi Allah-âlem yaklaşımı bağlamında özgün bir atomculuk görüşü
ortaya koymuştur. Dakîkû’l-kelâm bağlamında tartışılan âlem, âlemi
oluşturan cevher, araz ve cisim gibi unsurların yanı sıra mekân, hareket

ve nedensellik (illiyyet) gibi konuları ele almıştır. Bu konular, Mu‘tezi-
le’den, Eş’arî’ye ondan da Ehl-i sünnet kelâmına bir silsile oluşturacak

şekilde aktarılmıştır. Burada Eş’arî’nin bir köprü görevi gördüğünü söyle-
mek mümkündür. Böylece Eş’arî, Ehl’i Sünnet kelâmının atomculuk

fikriyle tanışmasına zemin hazırlamıştır. Bu çalışmada da İmam Eş’arî’nin
âlem anlayışı ve İslâm düşüncesine katkıları üzerinde durulmuştur.