Arap Nahiv Geleneğine Işık Tutan Bir İnceleme: Terimlerdeki Farklılıkların İzinde

İslâmiyet’in gelişiyle Arap dili yalnızca yeni bir döneme değil, aynı zamanda evrensel bir medeniyetin dili olma sürecine adım atmıştır. Kur’an-ı Kerim’in Arapça olarak nazil olması, bu dili hem kutsal bir ifade aracı hem de dilbilimsel bir otorite haline getirmiştir. Ancak İslâm’ın farklı milletler arasında yayılması, Arapçanın kullanımında çeşitli bozulmalara yol açmış; bu durum, dilin korunması adına ciddi çalışmalar yapılmasını zorunlu kılmıştır.

İşte bu noktada, fasih Arapçayı temel alan âlimler, dili korumak adına kurallar koymaya ve sistematik yaklaşımlar geliştirmeye yönelmişlerdir. Bu çabaların doğal bir sonucu olarak farklı dil ekolleri doğmuş, özellikle nahiv ilmi (Arapça sentaks) çevresinde çeşitli metodolojik ayrılıklar gün yüzüne çıkmıştır. Sîbeveyh ile temelleri atılan bu ilim, zamanla zenginleşmiş ve farklı yaklaşımları içinde barındıran bir alan hâline gelmiştir.

Elinizdeki çalışma, nahiv terimlerinde görülen bu farklılıkların arka planına inmeyi; dilin yapısı, lehçeler arası farklar, takip edilen metotlar ve dil âlimlerinin bireysel yaklaşımlar gibi unsurların etkisini ele almayı hedeflemektedir. Özellikle Türkçede bu konuya dair kapsamlı bir araştırmanın eksikliği, çalışmanın değerini ve özgünlüğünü daha da artırmaktadır.