Hukukun istikrar ve kesinlik arzusu tabii ve anlaşılırdır. Ancak
gelinen noktada modern dünyanın girift ve karmaşık olaylarını
kesin hükümlerle açıklamak bir hayli güçleşmiştir. Dış dünyanın her
biri farklı ilişkiler ağının içinde yer alan ve çok boyutlu bir karakter
arz eden karmaşık olaylarına, klasik mantığın “bir şey ya doğrudur
ya yanlıştır, aynı anda hem doğru hem yanlış olamaz” şeklindeki
kesin önermeleri ile yaklaşmak her zaman ikna edici olmamaktadır.
Tam da bu aşamada “doğru” ve “yanlış” yerine “çok doğru”, “büyük
ölçüde doğru”, “kısmen doğru”, “yaklaşık yanlış” veya “çok yanlış”
gibi ikiden fazla önerme içeren, siyah ve beyaz renkler arasında gri

tonlar olabileceğini savunan bulanık mantık yardıma yetişmekte-
dir. Bulanık mantık, bir şeyin her zaman tümüyle doğru ya da

tümüyle yanlış olarak nitelenemeyeceğini, doğruluk ve yanlışlığın
farklı oran ve derecelerde tezahür edebileceğini savunmaktadır. Bu
savunu, İslâm hukuk kültüründe oldukça tanıdıktır. Elinizdeki
eserde zaman zaman kesinlik ve müphemlik arasında ama mutlaka

insan lehine bir denge gözeten fıkıh kuralları, bulanık mantık pers-
pektifinden incelenmiştir.